Een jaar geleden besloten we dat het soms tijd is om met dingen te beginnen en soms om met dingen op te houden.

Mijn eerste smartphone was een Motorola MPX 200 fliptelefoon, in 2004. Werd gesimlockt verkocht voor 100 euro, maar met instructies van internet (download dit stukje software en klik op dat knopje met deze Russische tekens, tadaa!) werkte mijn eigen simkaart ook. Internetten, retro-spelletjes spelen, agenda beheren, het kon vanuit de broekzak. Met de jaren werden mijn telefoons hipper en konden ze steeds meer. Het apparaat zat altijd in mijn broekzak. Foto’s maken, even snel wat opzoeken, appjes sturen, plantjes identificeren, internetbankieren, muziek luisteren.

Tot half 2023. Mijn vrouw (die overigens altijd al een stuk minder waarde hechtte aan het apparaat) en ik besloten beiden dat het anders moest, o.a. naar aanleiding van een serie praatjes over de sabbat, met als thema “ophouden”. We kregen een stel oude dumbphones van schoonouders, de smartphone ging in de keukenla. En van zaterdagavond tot zondagavond helemaal uit. Die ene uit de kringloop had nog Nokia-oortjes met een klein stekkertje, en daar gingen we. Niet te geloven: een volle week op een acculading!

De onrust kwam. Ik weet nog goed dat we met de trein naar een klein stationnetje gingen, op een feestdag. Een kaartautomaat met touch screen. Ik voelde me er naartoe gezogen en moest even wat rondtappen op het scherm. Gewoon, dat gevoel. Er waren geen elektronische reisinformatieborden. Hoe laat zal de trein teruggaan? Zal het bord up-to-date zijn, ook voor feestdagen? En wat als de trein vertraging heeft?

Met name in het begin misten we af en toe iets. Zoals die zondag dat we ruim op tijd naar het voorgestelde plekje in het park liepen. Ons niet realiserend dat de afspraak met vrienden nog maar half gemaakt was, en inmiddels een paar kilometer verplaatst – we gingen het niet meer op tijd redden. Inmiddels worden we door deze vrienden heel attent opgebeld of zelfs aan de voordeur opmerkzaam gemaakt van last-minute gemaakte afspraken.

Inmiddels heb ik een net wat modernere dumphone gekocht die net slim genoeg is om mijn agenda te beheren, een heel basale kaart met GPS heeft, mijn hele muziekcollectie, en een authenticatie-appje voor mijn werk. Alle spelletjes eraf, én… net te onhandig om lekker te kunnen internetten en moderne apps te gebruiken. Praktisch onmogelijk om mezelf af te leiden. Appen doe ik af en toe op de laptop. En nog steeds kijk ik meestal meerdere keren per dag op mijn smartphone, maar het feit dat het alleen thuis kan, en ik actief naar de keukenla toe moet om mijn telefoon te vinden, geeft inmiddels veel rust in m’n hoofd.

Want de afwezigheid van continu beschikbare informatie, daar blijk zelfs ik na twee decennia met smartphone aan te kunnen wennen. Als ik laat thuiskom blijft de telefoon soms een dag helemaal uit – de onrust die de berichtenstroom geeft kan beter wachten tot morgen. Recent overleed de elf jaar oude smartphone van mijn vrouw. Nu delen we mijn exemplaar, elk met een eigen gebruiker. Gaat prima, zo vaak gebruiken we hem toch niet…