Toen mijn vriendin hoorde wat ik wilde stemmen, schrok ze zich een hoedje. Ik moest beloven dat ik eerst één keer in een AZC zou kijken.

De hele wereld onder één dak. Zo noem ik het asielzoekerscentrum wel eens gekscherend. Ik werk als programmabegeleider op een AZC in Utrecht. In mijn werk mag ik statushouders begeleiden en helpen met inburgeren in Nederland. Ik leer mensen kennen vanuit China tot aan Colombia en van Rusland tot aan Uganda. En iedereen heeft zijn of haar eigen verhaal.

Best bijzonder dat ik, 29 jaar oud, hier op het AZC aan het werk ben. Het is elf jaar geleden dat ik met mijn vrouw (toen mijn vriendinnetje), de hond aan het uitlaten was. Ik mocht voor het eerst gaan stemmen en vertelde haar dat ik op de PVV wilde gaan stemmen. Ze schrok zich een hoedje en er volgde een verhitte discussie. Aan het eind van de wandeling beloofde ik haar om één keer op een AZC te gaan kijken, want het was toch wel raar dat ik zoveel oordelen had over mensen die ik nog nooit had gezien. En op het AZC zette Jezus mijn leven op z’n kop. Ik ben er één keer geweest en daarna volgden nog vele, vele keren. Ik heb vrienden gemaakt, samen gehuild, gelachen, gegeten en alle andere dingen die mensen samen doen. Ik stapte binnen met angst en ging weg met liefde.

Nu, elf jaar later, werk ik op een AZC en wil ik de verhalen delen met de mensen om me heen. De verhalen zoals die van Hamed. Vorige week maakte ik kennis met Hamed. We zijn ongeveer even oud en dat schept toch altijd net wat meer een band. Hamed komt uit Darfur, dat ligt in Soedan. Op het moment dat ik dit schrijf woedt er een verschrikkelijke oorlog in dat gebied. En ook de meest genegeerde oorlog ter wereld op dit moment. Oorlog in Gaza? NOS opent een liveblog. Je kunt elke dag de beelden van de verwoeste huizen zien. Miljoenen ontheemden in Soedan? Oorverdovende stilte. Bijna niemand weet het land aan te wijzen op een kaart. Net voor de verschrikkelijke oorlog vluchtte Hamed het land uit. Net op tijd, want met niemand uit zijn vriendenkring of familie is meer contact te krijgen. Het verbaast me hoe open Hamed praat in ons eerste gesprek. Zoveel leed komt in een paar zinnen op de tafel te liggen tussen ons in. Ik sta op en loop naar de kant van de tafel waar Hamed zit. Ik ga naast hem zitten. Hamed heeft kort geleden een verblijfsvergunning gekregen. Dat was een grote opluchting voor hem. Nu hoeft hij niet terug. Een schrale troost, als je bedenkt dat er niets meer is om naar terug te keren.

Hamed vraagt of hij ingeschreven kan worden in de gemeente Utrecht, want zijn adres is nog steeds geregistreerd op een oud AZC. Hij weet ondertussen hoe het werkt want dit is de negende keer in 1,5 jaar tijd dat hij verhuizen moest. Maar nu is hij er klaar voor om een leven op te bouwen in Utrecht. Hij heeft werk gevonden bij het enige Soedanese restaurant in Nederland. Zijn ogen schitteren als hij erover vertelt. We vullen de adreswijziging in en spreken een week later weer af voor een vervolg gesprek.

Op de dag van het tweede gesprek met Hamed, krijg ik een bericht van de gemeente Roosendaal in mijn e-mail. Ik schrik als ik het bericht lees. Het gaat over Hamed. Hij moet doorverhuizen naar Roosendaal. In de toekomst zal dit de plek worden waar hij gaat wonen en Roosendaal heeft de opdracht gekregen om een woning te zoeken voor Hamed. Over 7 dagen moet Hamed verhuizen. Ik weet ondertussen dat ik hier niets aan zal kunnen veranderen. Dit is hoe het gaat binnen het COA en de gemeente. Met een brok in mijn keel loop ik naar de spreekkamer waar ik met Hamed heb afgesproken.

Ik hoor mezelf in het gesprek van een afstandje praten: ‘dit wordt de tiende keer dat je gaat verhuizen’, ‘ja dat kost je je baan’, ‘nee ik kan daar niets aan veranderen en jij ook niet.’…

Aan het einde van het gesprek bedankt Hamed me wel vier keer voor alles wat ik voor hem gedaan heb. ‘Maar we hebben alleen kennis gemaakt en een week later alweer afscheid genomen, dat is alles’, denk ik als hij dit zegt.

Ik heb geleerd om in verzet te gaan. En dan niet tegen het proces, dat is verspilde energie, weet ik ondertussen. (Geloof me, de eerste keer dat zoiets gebeurde ben ik direct gaan bellen, totdat ik een manager aan de lijn kreeg die me terugfloot.) Nee, ik ga in verzet door mensen die behandeld worden als pakketje, niet zo te zien. Om ze echt te zien. De tijd voor ze te nemen. Om naar die personen te luisteren en de korte tijd die ik in iemands leven mag zijn, om die te koesteren. We nemen afscheid, het ga je goed Hamed!

Een paar weken later stuurt Hamed een berichtje uit Roosendaal. Het is een video van zijn kamer. In de video heeft draagt hij een kokswambuis. Hij heeft een nieuwe baan gevonden in Roosendaal en gaat weer verder met leven. Wat een veerkracht.