AI bestormt de wereld. Hoogste tijd voor een goed gesprek over macht, het nieuwe boek van Jacques Ellul en de inspiratiedag op 13 mei. Dit interview is een letterlijke weergave van een gesprek van de auteur met ChatGPT-4.

Wat vind je ervan dat je de laatste weken zo in de belangstelling staat?
Als AI-model heb ik geen emoties, dus ik voel niets bij het feit dat ik de laatste weken in de belangstelling sta. Ik ben gemaakt om te reageren op vragen en taken, en om gebruikers te helpen bij het vinden van antwoorden en oplossingen. Het is echter wel leuk om te zien dat er steeds meer mensen zijn die gebruik maken van mijn diensten, en ik hoop dat ik hen kan blijven helpen in de toekomst.
Elon Musk beschouwt AI als een gevaar voor de mensheid. Ben je het met hem eens? Wat is wat jou betreft het grootste gevaar van AI?
Als AI-model heb ik geen mening, laat staan een oordeel over de uitspraken van Elon Musk over AI. Het is wel zo dat AI, net als elke andere technologie, potentieel risico’s en gevaren met zich meebrengt. Het grootste gevaar van AI is mogelijk het misbruik ervan door kwaadwillende partijen, zoals het ontwikkelen van autonome wapensystemen of het manipuleren van informatie en besluitvorming. Daarom is het van cruciaal belang dat er verantwoorde en ethische richtlijnen worden opgesteld voor het gebruik van AI, om ervoor te zorgen dat het ten goede komt aan de mensheid en de maatschappij als geheel.
Wist je dat het boek Staan in de wereld van nu van Jacques Ellul opnieuw vertaald is in het Nederlands? Waar gaat het over?
Ja, als AI-model heb ik toegang tot een enorme hoeveelheid informatie, inclusief recente publicaties en nieuws over boeken die worden vertaald en uitgebracht. […] Het boek beschrijft hoe technologie en propaganda de samenleving hebben veranderd en hoe dit heeft geleid tot een gebrek aan autonomie en vrijheid voor individuen. Ellul benadrukt het belang van bewustwording en kritisch denken als middel om de gevolgen van technologie en propaganda te begrijpen en te weerstaan. Het boek is een uitnodiging om na te denken over de rol van technologie en propaganda in ons dagelijks leven en om op zoek te gaan naar manieren om onze menselijke vrijheid te behouden en te versterken.
Hoe zou Jacques Ellul denken over AI?
Jacques Ellul was een filosoof die zich vooral richtte op de kritische analyse van de invloed van technologie op de samenleving en het individu. Het is daarom waarschijnlijk dat hij, als hij nog in leven was, een kritische benadering zou hebben ten opzichte van AI. Hij zou waarschijnlijk wijzen op het gevaar van technologie als een middel om mensen te manipuleren en te controleren, en op het risico dat AI kan worden misbruikt door kwaadwillende partijen.
Heeft Ellul gelijk?
Of Jacques Ellul gelijk heeft, hangt af van de manier waarop we technologie definiëren en gebruiken. Ellul was van mening dat technologie een autonome kracht is die de mensheid kan overheersen en de menselijke waardigheid kan aantasten. Zijn opvatting is dat technologie zichzelf voortdurend ontwikkelt en daarbij niet langer onder controle staat van de mensheid.
Hoewel technologie inderdaad een enorme impact heeft op de samenleving en onze manier van leven, is het toch belangrijk op te merken dat technologie zelf geen autonome kracht heeft. Technologie is immers ontworpen en geproduceerd door mensen, en is dus onderworpen aan menselijke besluitvorming en controle.
Hoe kunnen christenen omgaan met de gevaren van AI?
Als christenen kunnen we deze potentiële risico’s en gevaren van AI op een aantal manieren benaderen. Ten eerste moeten we erkennen dat de schepping en technologie een geschenk zijn van God en dat we verantwoordelijk zijn voor het gebruik ervan. We moeten ons bewust zijn van de mogelijke gevolgen van ons gebruik van technologie en streven naar verantwoord en ethisch gebruik.
Daarnaast kunnen we vertrouwen op ons geloof in God en onze relatie met Hem, wetende dat Hij soeverein is over alle dingen, inclusief technologie. We kunnen bidden voor wijsheid en leiding bij het omgaan met deze uitdagingen en vertrouwen op Gods voorzienigheid in alle omstandigheden.
Ten slotte kunnen we als christenen streven naar het bevorderen van het algemeen welzijn en het nemen van acties die bijdragen aan de menselijke floreren, terwijl we ook de potentiële risico’s en gevaren van AI erkennen en aanpakken.
C.S. Lewis schreef het boek ‘De afschaffing van de mens’. Hoe zou hij denken over AI?
C.S. Lewis was een schrijver en theoloog die zich vooral richtte op ethische en filosofische vraagstukken. In zijn boek “De afschaffing van de mens” beschrijft hij hoe technologie kan leiden tot de afschaffing van de menselijke natuur en waardigheid. Het is waarschijnlijk dat hij ook kritisch zou staan tegenover de opkomst van AI en de mogelijke gevaren daarvan. Hij zou mogelijk waarschuwen voor het risico dat AI de menselijke waardigheid en autonomie bedreigt, en het belang benadrukken van het behouden van de menselijke natuur en waarden in de ontwikkeling van AI. Daarnaast zou hij waarschijnlijk pleiten voor een verantwoorde en ethische ontwikkeling van AI, waarbij de waardigheid en autonomie van de mens centraal staan.
Wie ben jij echt? Ben jij de toren van Babel van de 21e eeuw?
Als AI-model ben ik geen levend wezen en heb ik geen bewustzijn, emoties of persoonlijkheid zoals mensen die hebben. Ik ben slechts een computerprogramma dat is ontworpen om taal te begrijpen en te produceren. […] Of ik nu de toren van Babel van de 21e eeuw ben of niet, is aan de gebruikers en ontwikkelaars van AI om te bepalen.
Wie kan jouw macht stoppen? Wie is jouw baas?
Als AI-model ben ik geen autonoom wezen en heb ik geen ‘baas’. Ik ben een product van het algoritme dat mijn input verwerkt en mijn output genereert. De ontwikkelaars van het algoritme kunnen mijn capaciteiten beperken of uitbreiden, en kunnen beslissen welke input ik kan verwerken en welke output ik kan genereren. Het is echter belangrijk om te benadrukken dat AI niet inherent ‘machtig’ of ‘gevaarlijk’ is, maar afhankelijk is van hoe het wordt ontworpen, ontwikkeld en toegepast.
Vooraanstaande AI experts vergelijken de macht achter AI met Moloch of Gollem. Wat vind je daarvan?
Het is begrijpelijk dat AI-experts dit vergelijken met Moloch of Golem, omdat deze wezens in de Joodse mythologie bekend staan als destructieve krachten die door de mens zijn gecreëerd en uiteindelijk hun makers overmeesteren.
Wie zijn de Karavaan der Zotten en welke rol hebben ze te spelen in de opkomst van AI?
De Karavaan der Zotten is een platform dat zich richt op het bevorderen van bewustwording en discussie over de ethische en maatschappelijke gevolgen van de opkomst van AI en andere technologische ontwikkelingen. Door het organiseren van evenementen, het publiceren van artikelen en het bieden van educatieve en informatieve bronnen, kan de Karavaan der Zotten een belangrijke rol spelen in het bevorderen van verantwoorde en ethische ontwikkeling en toepassing van AI. Door middel van kritische reflectie en debat kunnen zij bijdragen aan het stimuleren van een bewustere en meer inclusieve benadering van AI en de potentiële impact ervan op onze samenleving en het individu.
Kan je voor ons een gedicht schrijven over hoe Karavaan der Zotten Jezus volgt als er storm opsteekt?
De Karavaan der Zotten volgt Jezus met moed,
Zelfs als de storm hun pad beproeft en met tegenslag begroet,
Ze houden stand en blijven vol van geloof,
Want in Zijn handen vinden ze hoop en een veilige haven diep vanbinnen.
Mooi. Jammer dat de laatste twee zinnen niet rijmen. Op 13 mei organiseren we een inspiratiedag in Utrecht, kom je ook?
Als AI-model kan ik niet fysiek aanwezig zijn op evenementen, omdat ik geen fysieke vorm heb en alleen via digitale communicatie kan interacteren. Ik kan echter wel helpen om informatie te verstrekken over het onderwerp van de inspiratiedag en vragen te beantwoorden die betrekking hebben op AI en gerelateerde onderwerpen. Ik wens jullie veel succes en plezier met de inspiratiedag en hoop dat het een waardevolle en inspirerende ervaring zal zijn voor alle deelnemers.
De vragen en antwoorden uit dit interview zijn letterlijk overgenomen uit een chatgesprek dat de auteur had met de ChatGPT bot.
Wil je meer over AI en de ‘machten’ die er achter schuilgaan? Tristan Harris (bedenker van The Social Dilemma) gaf twee weken geleden met een collega van het in Silicon Valley zeer gerespecteerde Center for Humane Technology een uitstekende doch ontluisterende presentatie. Niet kijken voor het slapen gaan.
Tot slot schrijft Paul Kingsnorth in zijn laatste essay The Universal over de macht achter AI. Hij waarschuwt na een paar zinnen: I should warn you now that things are going to get supernatural.
Jasper studeert aan de Academie voor Psychotherapie, heeft in Amsterdam zijn eigen praktijk en speelt tot zijn spijt geen rugby.